Veilig eten en drinken
Mensen met een kwetsbare gezondheid zijn extra vatbaar voor infecties door eten & drinken. Ook worden ze minder snel, of niet, vanzelf beter. Des te belangrijker dat we ons daar bewust van zijn in de zorg. Hopelijk is onderstaand lijstje over veilig eten en HACCP een no brainer voor je, maar graag zetten we enkele afspraken rondom HACCP weer even onder elkaar.
1. Start goed!
Alle producten zijn nog houdbaar en worden op de juiste temperatuur bewaard, je handen zijn gewassen en je keuken is opgeruimd. Je maakt gebruik van schone messen en snijplanken. Thuis eet je soms nog wel eens iets op, wat niet meer houdbaar is. Bij een zorgorganisatie doen we dat niet, omdat de bewoners minder weerstand hebben. Hun lijf is vaak al bezig om een ziekte te bestrijden. Het immuunsysteem kan dan de nieuwe voedselinfectie niet zo goed zelf opruimen.
2. Was groenten, fruit en verse kruiden
Door bestrijdingsmiddelen, de logistiek en het verbouwen van deze producten in de grond, zijn ze vies. Was verse producten altijd goed. Houd het onder koud stromend water. Doe je sla in een slacentrifuge? Kijk goed of het water schoon is en doe het anders nog een keer. Let ook op bij kruiden zoals basilicum. Deze dien je ook te wassen en dat wordt vaak vergeten.
3. Scheiden
De groente snijd je niet op de snijplank waar je net de kip op gesneden hebt. Je legt de verschillende producten niet rauw bij elkaar. Groente bij groente. Vlees. Vis. Alles blijft apart en je gebruikt er aparte messen voor. Zo voorkom je de kans op voedselinfectie. Maak alles ook goed schoon na gebruik. Idealiter werk je met verschillende kleuren snijplanken, waarbij rood bijvoorbeeld de kleur voor vlees is en waar je geen groente op snijdt.
4. Koken
We willen dat alles door – en – door verhit is, zodat de bacteriën minder kans hebben. Maar overdrijf niet. Volgens de hygiënecode mag een zacht eitje nog wel bij de woonzorg. Denk daarnaast aan vlees, schaal- en schelpdieren, vis en kip. Alles verhit je goed zodat het goed gaar is.
Opwarmen? Ook dan verhit je het zodat de stoom er af komt (minimaal 60 graden). Roer het goed door.
5. Bewaren
Houd je wat over? Zet het zo snel mogelijk, maar uiterlijk na een uur, afgedekt weg. De koelkast staat idealiter op 4 graden. Restjes mag je 2 dagen bewaren. Je kunt het voor hetzelfde doel gebruiken, maar er bijvoorbeeld ook soep van maken of in een ovenschotel verwerken. Heb je een melkpak open gemaakt? Houd dan niet meer de normale houdbaarheid aan maar plak er een sticker op van wanneer jij het hebt open gemaakt. Dan moet het binnen 2 dagen op zijn. Ditzelfde geldt voor vleeswaren en andere producten.
6. Opruimen
Spoel de vaat af. Zet de minst vieze spullen eerst in de afwasmachine en maak de vaatwasser niet te vol. Denk je er ook aan dat je afwasborstel in de vaatwasser stopt? Zo wordt deze ook weer gereinigd en kunnen hier geen bacteriën in zitten.
Jouw ‘huiswerk’
Het Voedingscentrum heeft een prachtige PDF opgesteld waarin alles vermeld staat over HACCP in kleinschalige woonvormen. We raden je aan om deze door te nemen. Je organisatie is vast lid van Actiz, waardoor je dit gratis kunt inzien.