Het belang van dierlijke eiwitten
Deze maand staat in het teken van ‘Blij Ei’, waarin we aan de slag gaan met dierlijke eiwitten. Hoe wordt hier al mee omgegaan in de zorg? We vroegen Niels Gerz naar zijn inzichten en ideeën. Hij is interim chef, medeoprichter van Oer-Food, Ambassadeur voor Goede Zorg Proef je.
Eiwitten, hoe zit het ook al weer?
Eiwitten hebben we allemaal nodig. Dierlijk of plantaardig. Een gezond volwassen persoon heeft 0,8 gr eiwit per kilo lichaamsgewicht nodig.
Weeg je 70 kg dan heb je per dag 70 X 0,8 gr = 56 gr eiwit per dag nodig. Volwassenen halen dit gemakkelijk. Gemiddeld krijgen mannen tussen de 19 en 50 jaar oud 91 tot 98 gram eiwit binnen en vrouwen 68 tot 72 gram (Voedingscentrum, 2023). Kinderen, atleten, herstellenden en mensen boven de 75 jaar hebben vaak nog meer nodig.
Een eiwit is opgebouwd uit aminozuren. Een volwaardig eiwit bevat wel 20 verschillende aminozuren die allemaal gebruikt worden bij spijsverteringsprocessen in ons lichaam.
Dierlijk vs plantaardig
Vlees, vis, kip, eieren en zuivel lijken het meest op het eiwit dat in ons lichaam voorkomt en worden gezien als volwaardige eiwitbron. Dit zijn dierlijke eiwitten.
Plantaardige eiwitbronnen zijn zeker ook belangrijk. Deze bevatten niet alle essentiële aminozuren. Je moet dus een grote hoeveelheid plantaardige eiwitten binnen krijgen en heel gevarieerd eten. Omdat in de (ouderen-)zorg niet zo veel gegeten wordt, is dit extra ambitieus.
Hoe ging dit vroeger dan?
Vroeger renden wij als oermensen nog achter ons vlees aan. Er werd niet elke dag gescoord. Sla je een dagje mis? Dan heb je geen vlees. Een mammoet had een flinke klap nodig.
Op de dagen dat er geen vlees was, at men alternatieven zoals noten, zaden, planten en vruchten. Intussen hebben we onze dierlijke eiwitbronnen in hokken en weilanden gevangen. Daardoor is het nu elke dag beschikbaar.
Als je het bovenstaande vertaalt naar het nu, dan kom je tot de conclusie dat elke dag vlees eten niet nodig is
Ga verstandig om met vlees. Het hoeft niet elke dag. Zorg voor een dagelijkse portie aan dierlijke eiwitten voor 75+ ers. Kies voor zuivel, vis en ei. Vul aan met plantaardige eiwitbronnen zoals noten, zaden, tarwe, soja of peulvruchten. Zelf kies ik bij het samenstellen van een menu altijd voor een mix. Als ik een plantbased burger serveer, kies ik voor een dessert op basis van koemelk (dierlijke eiwitten).
Serveer na een oerhollandse hacheeschotel als dessert eens een plantaardige vanillemousse. Wist je dat als je het vocht dat in een blik kikkererwten zit opvangt en je dit met een mixer opslaat je dit net zo stijf kan kloppen als eiwit? (quafaba). Een leuke basis om je vanilledessert mee op te bouwen.
Zoek je nog eens een gemakkelijk, snel en een lekker tussendoortje met veel dierlijke eiwitten
Probeer dan eens de rode smoothie
Hartelijke groeten en veel plezier bij het maken en uitdelen van de smoothie,
Niels Gerz