Herinneringen ophalen
De maand van de feestdagen! Eten kan herinneringen oproepen. Ook mensen met dementie kunnen door de smaken denken aan iets wat ze eerder hebben beleefd. De details zijn dan misschien niet meer bekend, toch kunnen ze ineens iets noemen als ‘toen ik bij het strand woonde’.
Smaakherinneringentour
Bij de intake is wellicht gevraagd wat de bewoner lekker vond. Het lukt mensen met dementie vaak niet om grote porties te eten. Wat wel lukt, zijn kleine hapjes. Hoe leuk is het om een maaltijd te creëren met verschillende favoriete smaken in de decembermaand van bewoners. Dan kun je dat stukje kip wat diegene zo lekker vond serveren, maar ook gewoon een broodje en een klein beetje soep.
Vraag waar de kip degene aan doet denken. Smaakt het eigenlijk helemaal niet zo lekker meer? Neem het niet persoonlijk. Door de ziekte kunnen smaken veranderen. De smaak neemt uberhaupt vaak af. Probeer daardoor te werken met verschillende soorten structuur. Even wat gebakken uitjes over het eten heen doen of wat kroepoek erbij, zodat je wat zachte en hardere componenten hebt.
Geur
Van alle zintuigen worden geuren het langste herinnerd. Ruiken doe je met je neus, maar je hersenen spelen hier een belangrijke rol in. We gebruiken het gedeelte in ons brein waar dichtbij ook herinneringen zijn opgeslagen. Reuk behoort tot ons basisinstinct. Het komt binnen in ons oudste gedeelte van ons brein, het ‘reptielenbrein’. Het reptielenbrein komt vooral in actie om je veilig te houden (dus om te vluchten wanneer nodig) en rondom het voortplanten. Ook lijkt het zo te zijn dat mensen met dementie nog wel lang goed kunnen ruiken, maar het niet zo goed meer onder woorden kunnen brengen. Toch kan het nog wel een huiselijk gevoel of gevoel van vakantie geven bijvoorbeeld.
In ons spel raden we je aan om eens op geurenreis te gaan met theezakjes. Aan welk land doet een geur iemand denken? Of welk gevoel geeft een geur? Pak er gerust een atlas bij. Wedden dat er mooie verhalen ontstaan.
Discolichten
Voor mensen met dementie zijn er snel te veel prikkels. Of eigenlijk, voor iedereen. Dat betekent niet dat je nooit moet overprikkelen. Wees je er alleen bewust van, dat mensen daarna ook weer even ‘uit’ moeten kunnen staan. Zet geen knipperende lampjes aan en bouw de kerstversiering stap voor stap op. Prima om na een paar dagen pas een slinger op te hangen. Zorg er voor dat de slaapkamers rustig blijven en wellicht één hoek in de woonkamer ook. Zo kunnen mensen zich altijd terugtrekken als ze willen.
Muziek
Uiteraard kun je herinneringen oproepen met muziek. Maak een paar liedjes uit verschillende tijden. Pak een liedjes uit de 50’s, 60’s, 70’s, 80’s en 90’s. Bij wie gaan de ogen schitteren als je de hits afspeelt? Uiteraard verwachten we wel dat iedereen mee klapt en neuriet!
Slingers ophangen
Vraag aan de familieleden of ze een oude foto hebben van de bewoner en op de achterkant kunnen beschrijven wat het voor de bewoner betekent. Door een slinger van bijvoorbeeld 15 foto’s op te hangen, kun je iets vertellen over elke foto aan de bewoners. Het ziet er ook nog eens gezellig uit. En in de maand dat we toch de slingers met elkaar op hangen, is dat niet zo verkeerd.