Ruikt het fris & fruitig?
Deze maand staat in het teken van Fris & Fruitig. We willen stimuleren dat je in de zorg minstens tweemaal per dag fruit aanbiedt. Dit kan als handfruit, maar ook verwerkt in een nagerecht, maaltijd of tussendoor. Daarnaast staat Fris & Fruitig ook voor de invloed van geuren in de omgeving waar de bewoners verblijven. Tijd om daar onze neus eens in te steken!
Geur wordt op allerlei manieren toegepast bij winkels en horecazaken. Je kunt daarbij denken aan het afbakken van een broodje op zondagochtend, waardoor we allemaal die croissant niet meer kunnen weerstaan. Maar ook het neutraliseren van geuren met een luchtverfrisser na een maaltijd met een aanwezige geur, zoals vis of pannenkoeken. Ook zijn er bedrijven gespecialiseerd in het verspreiden van geuren in ruimtes. Dat gebeurt met behulp van een kastje, een zogenaamde dispenser, die ergens in de ruimte wordt geplaatst en periodiek een geur verspreidt.
Geurdispenser
Zo’n geurdispenser kan je vullen met praktisch alle geuren die je wilt. Of je nu de geur van vers gemaaid gras, citroen-, fruit- of houtgeur wilt verspreiden, het bestaat allemaal. Veelal valt de keuze per periode of seizoen op één bepaalde geur. Vaak is deze geur in de zorg redelijk neutraal, zodat je de mensen ’s ochtends niet met de geur van gebakken biefstuk uit bed laat komen. Daarnaast is het belangrijk dat de geur subtiel genoeg is, zodat er geen hinder van ondervonden wordt.
Limbisch systeem
We hebben bij de geboorte vijf zintuigen gekregen, waar reuk er één van is. Het mooie van ons reukvermogen is dat het direct binnenkomt in het limbisch systeem van ons brein. In dat gedeelte van de hersenen worden ook onze herinneringen en emoties opgeslagen. Daardoor zijn vele geuren onlosmakelijk aan bepaalde herinneringen verbonden, die bij iedereen weer andere emoties kunnen opwekken.
Verleiding
Een ander belangrijk en opmerkelijk punt is dat geur niet langs het gedeelte in het brein gaat waar rationele beslissingen worden genomen. Dit verklaart waardoor je bij het ruiken van een lekkere appeltaart soms de verleiding gewoon niet kan weerstaan. Je overweegt met geuren minder of je dit stuk taart wel moet nemen. Je slaat meteen je slag. Juist deze pure, instinctieve reactie kan ons helpen om mensen met gezondheidsproblemen goed en genoeg te laten eten.
Prettig voelen
Diverse wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat mensen zich prettiger voelen als er een aangename, licht aanwezige geur is. Zo kregen mensen bij een onderzoek van Chebat en Michon in 2003 een beter humeur van een subtiel aanwezige citrusgeur. Dit was een mengsel van citroen, sinaasappel en grapefruit. Je kunt deze geur verkrijgen via geurstokjes, een spray of dispenser, maar ook met het bereiden van eten of het maken van sapjes kun je zo’n geur realiseren. Geurstokjes zijn gemakkelijk in gebruik en overal verkrijgbaar. Voor een goed humeur best het proberen waard, toch?
Citrus?
In de praktijk en wetenschap worden geuren met een mix van citrusvruchten vaak gebruikt. In onderzoeken worden er doorgaans positieve resultaten mee geboekt. Overigens betekent dat niet dat dit “de beste” geur is, maar mogelijk wel de geur met de meeste bewijzen.
Steeds meer organisaties vinden welzijn een belangrijk agendapunt in hun visie en bedrijfsvoering. Daarom kan het al reden genoeg zijn om aandacht te besteden aan geuren, omdat het mensen prettiger kan laten voelen, wat bijdraagt aan algeheel welbevinden.
Meer eten
Geur kun je ook inzetten om mensen meer te laten eten. Het brood wat je serveert kun je even 3 minuten ‘oppiepen’ op 140 graden in de oven, maar je kan er ook voor kiezen enkel de kapjes in de oven te doen, om slechts de geur te verspreiden. Op deze manier wordt het hongergevoel gestimuleerd en krijgen de bewoners bij het ontbijt en de broodmaaltijd al meer trek.
Eens in de week een maaltijd bereiden die al ’s middags geurt, draagt bij aan meer eten bij de avondmaaltijd. Ons recept voor stoofpeertjes kan het hele jaar door én je zorgt ook nog eens voor meer fruit over de dag heen!
Op naar bewust kiezen wanneer het ergens naar ruikt bij jou op de afdeling!
Wenda Linthorst
Moedertijger
Met enorm veel drive zet ik mij in voor Keukentijgers. Met mijn achtergrond in een advies- & onderzoeksbureau viel mij altijd op dat we veel vragen van de woonbegeleiders, verzorgenden en gastvrouwen die zich bezighouden met alle eetmomenten op de dag. Ga maar na, hoe zou jij vanavond koken voor ongeveer 10 personen, rekening houdend met de gezondheidsklachten die de mensen hebben en intussen nog allerlei andere taken doen? Naast het werk bij Keukentijgers werk ik interim binnen & buiten de zorg. Die mix word ik blij van en het versterkt elkaar ook!